میر معین‌الدین بن محمد شیرازی
اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)
يا
مير معين‌الدين محمد بن عبدالباقي شيرازي
000-بعد 995هـ.ق.
«مير معين‌الدين»، مشهور به «مير مخدوم شريفي»، متخلّص به «اشرف»، از نوادگان «شريف جرجاني» است.
نام و نام پدر وي مورد اختلاف است. شرح زندگاني او نيز چندان روشن و مفصل نيست. همين‌قدر مي‌دانيم که در دوران تحصيل، تحت تاثير آموزش‌هاي سلفي و اهل «تسنن» واقع مي‌شود. آنگاه با ترفندهايي به مقام تعليم و تربيت «شاه اسماعيل ثاني» دست مي‌يابد.
وي افکار و عقايد اين شاهزاده را ضد عقايد «شيعه» شکل داد. آنگاه در ايامي که اسماعيل‌ميرزا به دليل شرارت، در قلعه‌ي قهقهه تحت‌نظر بود، وي به «عثماني» رفت. وقتي شاه اسماعيل ثاني به حکومت رسيد، او به «ايران» بازگشت و در نزد شاه مقامي بلند به دست آورد.
مير مخدوم، از اين نفوذ سوء‌استفاده و شاه را وادار به اعمال ناشايستي مانند: تغيير شعارها، خطبه‌ها و نوشته‌جات سکه‌ها کرد.
اين شاه صفوي که در اثر تعليمات نادرست، به انساني کينه‌توز تبديل شده بود، شاهزداگان زيادي از برادران و عموزادگانش را بکشت و سران قزلباش را به تيغه‌ي شمشير سپرد.
خونريزي و اهانت به عقايد مردم، سبب شد که شاه کشته شود و مير مخدوم به دولت «عثماني» پناهنده گردد.
او در «استانبول» و «مکه» مدتي به منصب قضاوت منصوب گشت و عاقبت دور از وطن درگذشت.
آثار:
مير مخدوم در اين اثر محبت دنيا را نکوهش کرده و به ذخيره توشه براي آخرت سفارش کرده است.
نسخه‌هاي خطي:
هيچ نسخه‌ي خطي به دست نيامد.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
اشعار فارسي ميرمخدوم است.
نسخه‌هاي خطي:
هيچ نسخه‌ي خطي به دست نيامد.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
اين رساله را در فهرست مشترک نسخه‌هاي خطي فارسي «پاکستان» به مير مخدوم نسبت داده‌اند.
نسخه‌هاي خطي:
1 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي علميه پير سيد محب‌الله شاه راشدي»، «حيدرآباد پاکستان» در 39 صفحه موجود است.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
گويا رساله منطق نياي بزرگش «سيد شريف جرجاني» را شرح کرده است.
نسخه‌هاي خطي:
هيچ نسخه‌ي خطي به دست نيامد.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
نسخه‌هاي خطي:
هيچ نسخه‌ي خطي به دست نيامد.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
مير مخدوم با نوشتن اين کتاب، نهايت خصومت و دشمني خود را با عقايد «شيعيان» نشان داده است.
ليکن بسياري از علما و دانشمندان «شيعه» بر اين اثر رديه نوشته و ادعاهاي او را پاسخ داده‌اند.
نسخه‌هاي خطي:
1 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي آستان قدس رضوي (ع)» به شماره 984 در 79 برگ، کتابت سال 1012هـ.ق. موجود است.
1 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي آيت‌الله العظمي مرعشي نجفي (ره)» به شماره 7524 در 179 برگ، کتابت سال 1208هـ.ق. موجود است.
1 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي مرکز احياء ميراث اسلامي قم» به شماره 1/93 در 44 برگ، کتابت سال 1011هـ.ق. موجود است.
2 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي عمومي اوقاف بغداد» به شماره 9840 در 169 برگ و شماره 3956 در 219 برگ موجود است.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
منابع:
اثرآفرينان 1/263؛ اعلام المکيين 2/948؛ تاريخ نظم و نثر در ايران2/815؛ تذکره‌ي روز روشن 346، 421دانشمندان و سخن‌سرايان فارس 1/280 و 3/261؛ الذريعة 9/77؛ رياض الشعراء داغستاني 49، 270؛ فرهنگ سخنوران 43؛529؛ قاموس الاعلام 6/4510؛ گلزار جاويدان 1/150 و 3/1535؛ مجمع الخواص 42؛ معجم المولفين 12/312؛ هفت اقليم 1/279.