جنگل‌های شمال ایران در دوران قاجار و پهلوی
مقاله‌ای با عنوان «جنگل‌های شمال ایران در دوران قاجار و پهلوی» توسط ساغر صادقیان و ترجمه مزدک دربیکی منتشر شده است. این مقاله روند بهره‌برداری و حفاظت از جنگل‌های شمال ایران را در دو دوره تاریخی قاجار و پهلوی بررسی می‌کند.
جنگل‌های این منطقه همواره در معرض تهدیدهای انسانی و طبیعی بوده و عمدتاً به‌عنوان منابع اقتصادی برای تولید چوب، زغال و صادرات مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند. تخریب جنگل‌ها و جنگلزدایی در این دوره‌ها فشار شدیدی بر پوشش گیاهی و محیط زیست منطقه وارد کرد.
در دوره قاجار، امتیازات بهره‌برداری جنگل به افراد و شرکت‌های خارجی اعطا شد که باعث فشار بر منابع جنگلی شد، اما هم‌زمان تلاش‌هایی برای حفاظت و کاشت درخت نیز آغاز گردید.
در دوره پهلوی، رشد صنعت و توسعه کشاورزی تأثیر چشمگیری بر جنگل‌ها داشت. ساخت جاده و راه‌آهن، توسعه مزارع برنج، چای و مرکبات، و شکل‌گیری کارخانه‌های چوب باعث شد جنگل‌ها با سرعت بیشتری کاهش یابند. در عین حال، دولت برنامه‌هایی برای بازجنگلکاری، حفاظت و مدیریت پایدار منابع طبیعی اجرا کرد، از جمله ایجاد سازمان جنگلبانی، آموزش متخصصان و اجرای پروژه‌های بازسازی جنگل، هرچند موفقیت آن‌ها محدود بود.
متن کامل مقاله را می‌توان در فصلنامه میرداماد مطالعه کرد.
منبع: فصلنامه اختصاصی مطالعات فرهنگی میرداماد، شماره ۳۸-۳۹