احمد بن سيفالدين استرآبادي
اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)
احمد بن سيفالدين استرآبادي
1208-1293هـ.ق.
فقيه، اديب، شاعر و دانشپژوه قرن سيزدهم «استرآباد»، «احمد بن سيفالدين استرآبادي»، به سال 1208هـ.ق. در روستاي «نوكنده» از توابع «انزان» متولد شد.
او برادر کهتر ملا «محمدجعفر شريعتمدار استرآبادي» و حدود ده سال از آن کوچک‌تر بود.
ملا احمد پس از فراگيري مقدمات، عازم حوزهي علميهي «بابل» گرديد و سطوح را در آنجا خواند. آنگاه كه برادرش علامه «شيخ محمدجعفر استرآبادي» معروف به «شريعتمدار»، به سال 1230هـ.ق. به «استرآباد» و «مازندران» بازگشت، پاي درس او حاضر شد و از خرمن دانش برادرش خوشهها برچيد.
زماني كه «شيخ محمدجعفر» قصد حركت به سوي حوزهي علميهي«قزوين» كرد، شيخ احمد نيز با او همراهي نمود و در «قزوين» از محضر درس «شيخ محمدتقي برغاني (شهيد ثالث)» بهرهها برد و به درجات عالي اجتهاد دست يافت.
شيخ احمد استرآبادي در «درس سيد محمد مجاهد» نيز شركت ميجست. او در كنار استادش، عليه تهاجم بيرحمانهي «روس» قيام كرد و همراه برادر بزرگش و ديگر علماي مجاهد، در جنگ «ايران» و «روس» حضور يافت.
پس از درگذشت «سيد محمد مجاهد»، در تشييع جنازهي وي شركت و همراه جنازه به «كربلاي معلا» سفر كرد. در آنجا مدتي طولاني كرسي درس و فتوا بر پا؛ و همراه برادرش «شيخ محمدجعفر»، با تندروي «شيخيه» به مبارزه برخاست.
اين فقيه استرآبادي حدود 85 سال زيست و عاقبت به سال 1293هـ.ق. در «کربلا» دارفاني را وداع گفت.
آثار:
رسالهي مختصري است در موضوع ارث، از منظر فقهاي شيعه. گفته ميشود اين «ارجوزه» به نظم است. قصيده‌ي «ارث» در «بحر رجز» سروده شده است.
نسخههاي خطي:
شايد نسخههاي خطي آن نزد خاندان شريعتمدار در «تهران» موجود است.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
در اين اثر مباحث مربوط به رضاع مطرح شده است.
نسخههاي خطي:
شايد نسخههاي خطي آن نزد خاندان شريعتمدار در «تهران» موجود است.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
مجموعه اشعار شيخ احمد استرآبادي است.
نسخههاي خطي:
هيچ نسخهي خطي يافت نشد.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
شيخ احمد استرآبادي ادلهي عقلي و نقلي در رد آراي «شيخيه« را به‌صورت رسالهاي درآورد و به علماي «شيعه» تقديم كرد.
نسخههاي خطي:
شايد نسخههاي خطي آن نزد خاندان شريعتمدار در «تهران» موجود است.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
شرح دعاء الصباح
استرآبادي در اين اثر دعاي صباح را به‌صورت نظم و به زبان فارسي شرح داده است.
نسخههاي خطي:
هيچ نسخهي خطي يافت نشد.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
5. مسلك الافهام في شرح شرايع الاسلام
شرايع الاسلام به‌وسيله بسياري از فقها شرح داده شده است. شيخ احمد در چهار جلد از مبحث «طهارت» تا «ديات» را باختصار شرح كرده است.
نسخههاي خطي:
هيچ نسخهي خطي يافت نشد.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
منابع:
اعيان الشيعة 2/600؛ دايرةالمعارف تشيع 2/101-102؛ الذريعة 13/252؛ شرح احوال علماي خاندان شريعتمداري 109-111؛ طبقات اعلام الشيعة (الكرام البررة) 1/91-92؛ كشف الحجب و الاستار 334؛ گنجينه‌ي دانشمندان 6/406؛ موسوعة مؤلفي الامامية 3/615-616.