عقیلی استرآبادی
اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)
قرن 11هـ.ق.
باوجود اينکه چند تن عقيلي استرآبادي شناخته شده است، درباره‌ي «حاجي ميرزا خان عقيلي استرآبادي» هيچ نوع آگاهي نداريم. تنها يک گزارش از وجود اثري منسوب به او در فهرست نسخه‌هاي خطي کتابخانه‌ي مجلس شوراي اسلامي ديده مي‌شود.
در معرفي نسخه‌ي ياد شده، نام نويسنده، حاجي ميرزا خان آمده است. به درستي دانسته نيست که نام کوچک وي حاجي ميرزا خان است يا اين عنوان به سبب تمجيد و پيش از نامش به کار مي‌رفته و بتدريج به آن شهرت يافته است. شخصت‌هاي ديگري مانند: «حسين عقيلي استرآبادي»، «محمد بن حسين عقيلي استرآبادي»، «محمدرحيم عقيلي استرآبادي»، «سيد محمد بن سيد طاووس عقيلي استرآبادي»، «سيد صادق عقيلي استرآبادي» و «ميرزا محمدمهدي عقيلي استرآبادي» در سده‌ي يازده و دوازده مي‌زيستند. اما انتساب کتاب ياد شده به هيچ‌کدام از آنان مستند نيست.
گويا عقيلي اين اثر را با همکاري فرزندش «شمس‌الدين محمد» جمع‌آوري کرده است. با اين‌همه، نام کوچک عقيلي استرآبادي به دست نيامد. و ما او را همچنان با نسبتش، عقيلي مي‌شناسيم.
آثار:
اين مجموعه را که از نظر فهرست‌نويس مهم و نفيس توصيف شده است، حاجي ميرزا خان عقيلي استرآبادي و فرزندش، شمس‌الدين محمد، از آثار ادبا و دانشمندان جمع‌آوري کرده‌اند.
نسخه‌هاي خطي:
1 نسخه‌ي خطي در «کتابخانه‌ي مجلس شوراي اسلامي» به شماره 1/13443 موجود است.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
منابع:
فهرست نسخه‌هاي خطي کتابخانه‌ي مجلس شوراي اسلامي 36/377.