ابراهيم استرآبادي
مطالب این صفحه، فیش اطلاعات جمع آوری شده در مورد مدخل فوق است. علاقهمندان میتوانند آمادگی خود را برای نگارش مقاله این مدخل اعلام کنند.
***
ابراهيم استرآبادي، ح 965هـ.ق.
شاعر، كاتب و خوشنويس پرآوازهي قرن دهم هـ. ق. كه حدود سال 965هـ.ق. و به نقلي 990هـ.ق. درگذشته است.
هر چند «ابراهيم استرآبادي» در زمرهي صاحبان اثر تاليفي و مولفان شمرده نميشود، اما به دليل انتساب يک ديوان و چند مرقع و كتابت اسكندرنامه به او، در كنار مولفان قرار گرفته است.
بنا به تصريح تذكرهنويسان، ابراهيم استرآبادي خط نستعليق را خوب و خط تعليق را استادانه مينوشت. از آنجا كه تعليق را «به غايت نازك و صاف ساخت» او را در رتبهي پس از «خواجه عبدالحي» و «درويش عبدالله خطاط» به شمار آوردهاند.
رقمي كه در برخي از آثار خود مانند: «اسكندرنامه» برجاي گذاشته است، حكايت آشكار از شغل منشيگري وي در آستان قدس رضوي (ع) دارد.
زمان هجرت او از «استرآباد» به «مشهد» مقدس و مدت اقامتش در آنجا، روشن نيست. برخي منابع به اشتباه او را در زمرهي40 خوشنويس «کتابخانهي بايسنقر ميرزاي تيموري» شمردهاند. در حالي كه ابراهيم استرآبادي، بظاهر در «استرآباد» متولد شد و در «مشهد» مقدس زيست.
همچنين به دليل وجود آثاري از فرزندان او (اسماعيل و سلطان محمود نجاتي) در بارگاه حضرت معصومه (س)، احتمال ميرود كه ابراهيم كاتب استرآبادي اواخر عمر خود را در «قم» بسر برده است.
آثار:
1. دیوان
مجموعه اشعار ابراهيم استرآبادي است که در دوران مختلف زندگاني سروده است. ظاهراً اين ديوان تا زمان مرحوم «آقابزرگ» موجود بود؛ زيرا وي از وجود آن گزارش ميدهد.
نسخههاي خطي:
هيچ نسخهي خطي از اين اثر در فهرست نسخههاي خطي كتابخانههاي فهرست شده مشاهده نشد.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
2. مرقع بهرام ميرزا
اين مرقع، به تاريخ 932هـ.ق. كتابت شده و در «كتابخانهي اوقاف استانبول» حفاظت ميشود.
3. مرقع امير غيب بيك
اين مرقع نيز به تاريخ 932هـ.ق. كتابت شده و در «کتابخانهي اوقاف استانبول» محفوظ است.
كتابت نسخهي نفيس اسكندرنامهي تركي، موجود در «کتابخانهي سلطنتي» سابق.
منابع:
اثرآفرينان 1/84؛ احوال و آثار خوشنويسان 1/8، 14-15، 21؛ پيدايش خط و خطاطان 177؛ تحفه سامي 136؛ تربت پاكان قم 1/76؛ خط و خطاطان 250؛ دانشنامه هنرمندان ايران و جهان اسلام 16؛ دايرةالمعارف بزرگ اسلامي 2/407-408؛ الذريعة 9/14؛ شرححال علما و ادباي استرآباد (استرآبادنامه) 125؛ شعراي مازندران و گرگان 11؛ گلزار جاويدان 1/33؛ گلستان هنر 47؛ مناقب هنروران 27-28.