احمد استرآبادی
اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)
000-952هـ.ق.
چند تن از بزرگان علما، شعرا و خوش‌نويسان «استرآباد»، «احمد» نام دارند. اما شرح احوال بسياري از آنان در منابع تاريخي و تذكرهها نيامده است. فقط در برخي از منابع اشارات پراكندهاي دربارهي تعدادي از آنان شده است. اينك آنچه از مولفان و اثرآفرينان «جرجان» و «استرآباد» با نام احمد قابل دسترسي بود از نظر ميگذرد.
«ملا احمد استرآبادي» يكي از علماي قرن دهم هـ. ق. «استرآباد» است كه در شعر نيز دست داشته است.
وي كه در «استرآباد» ديده به جهان گشود، پس از فراگيري مقدمات فارسي و عربي، به كاشان هجرت كرد و در آن سامان تحصيلات خود را تكميل نمود.
از محتواي منابع استنباط ميگردد كه ملا احمد استرآبادي در كاشان به مقام بلند علمي دست يافت و در زمرهي استادان شناخته شده‌ي حوزه‌ي كاشان محسوب گرديد.
به‌نظر ميرسد ملا احمد استرآبادي به سال 952هـ.ق. در كاشان دارفاني را وداع گفته است.
اثري كه به وي نسبت ميدهند، «ساقي‌نامه» نام دارد. اما ظاهراً ساقي‌نامه برجاي نمانده و فقط اشعاري از آن در تذكرهها پراكنده گشته است.
«تذكره طلعت» نيز از يك شاعر استرآبادي به نام احمد كه در كاشان مي‌زيست، سخن گفته است. اما هيچ توضيح روشني از زندگاني و شرح احوالش به دست نميدهد. احتمال ميرود اين دو شخصيت كه عالم و شاعر بودند، يك تن هستند.
آثار:
اين اثر نيز مانند ساير ساقي‌نامه‌ها، شايد مثنوي بوده است. اما آيا به‌صورت يک اثر مستقل سروده شده يا در ضمن اشعار و ديوان شاعر قرار داشته است؟ آگاهي دقيقي در دست نيست.
نسخههاي خطي:
هيچ نسخهي خطي يافت نشد.
نسخههاي چاپي:
چاپ نشده است.
منابع:
تاريخ نظم و نثر در ايران 2/666؛ تذكره پيمانه 263؛ تذكره روز روشن 37؛ تذكره طلعت 11؛ شعراي مازندران و گرگان 33؛ فرهنگ سخنوران 28.