زیاد بن عمر جرجانی
اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)
(قمري جرجاني) /قرن 4هـ.ق.
«ابوالقاسم زياد بن عمر قمري جرجاني مازندراني»، شاعر معاصر «قابوس بن وشمگير» (366-403هـ.ق.) يکي از مداحان وي بود.
از شرح احوال او جز آنچه «عوفي» در «لباب الالباب» به اختصارتوصيف کرده، مطلب ديگري در دست نيست. فقط «تقي‌الدين اوحدي» در «تذکره‌ي عرفات العاشقين»، او را از شاعران قديمي که «آل‌سامان» را درک کرده، معرفي نموده است.
منابع متاخر سخن آن دو را با تغييراتي تکرار کرده و هيچ تحقيق ديگري در اختيار قرار نداده‌اند.
شايد زياد بن عمر جرجاني، «قمري» تخلّص مي‌کرده است. منابع، به اين مطلب تصريح نکرده‌اند. اما مي‌توان حدس زد که نسبت «قمري» جز مفهوم تخلّص، معناي ديگري ندارد.
ديوانش نيز برجاي نمانده است. اما نمونه اشعارش در تذکره‌ها موجود است. از اين رو منابع مختلف براي او ديوان و يا اشعار را به عنوان اثر ثبت کرده‌اند.
آثار:
بنا به توصيف تذکره‌نويسان قديمي، اشعار زياد بن عمر قمري، بسيار خوب و عالي بوده است.
نسخه‌هاي خطي:
تاکنون هيچ گزارشي از نسخه‌هاي خطي اين اثر شناسايي نشده است.
نسخه‌هاي چاپي:
چاپ نشده است.
منابع:
اثرآفرينان 4/355-356؛ تاريخ ادبي ايران (ادوارد براون) 1/662-678؛ تاريخ ادبيات در ايران، صفا 1/435-437؛ حواشي حدائق السحر 108؛ الذريعة 9/889؛ زندگي‌نامه شاعران ايران از آغاز تا عصر حاضر 49؛ شعراي مازندران و گرگان 240؛ فرهنگ سخنوران 748؛ گلزار جاويدان 1/46؛ لباب الالباب 2/19-20؛ لغت‌نامه‌ي دهخدا (ذيل قمري مازندراني)؛ مجمع الفصحاء 3/1124-1125.