علی بن محمد زبحی جرجانی

اثر آفرينان استرآباد و جرجان (استان گلستان)

علي بن محمد زبحي جرجاني

قرن 5 هـ.ق.

«ابوالحسن علي بن محمد (ابومحمد) بن عبدالله بن علي بن حسن بن زکريا جرجاني»، عالم، محدث و حافظ، دايي حافظ «عبدالله بن يوسف جرجاني» و از متولدين «زبح» است.

«زبح» از توابع «جرجان» قديم بود. ابوالحسن علي زبحي، پس از سال‌هاي 390هـ.ق. در آنجا ديده به جهان گشود. او شايد در زادگاهش و «جرجان» تحصيل کرد. سپس راهي شهرهاي ديگر اسلامي گرديد و از استادان بزرگ بهره برد.

زبحي از «علي بن محمد مودب»، «عبدالواحد بن محمد منيري»، «قاضي ابوبکر حيري»، «ابوسعيد صيرفي»، «عبدالله بن عبدالرحمن بناني حرضي» و «حافظ حمزه سهمي جرجاني» علم و حديث شنيد.

«اسماعيل بن ابوصالح موذن و صاعد بن سيار» و جمعي ديگر از وي نقل مي‌کنند.

ابوالحسن علي زبحي پس از دانش‌اندوزي به زادگاهش «جرجان» بازگشت. پس از مدتي به «خراسان» رفت و اواخر عمرش را در «هرات» گذراند. او 76 سال عمر کرد. از اين‌رو تاريخ وفاتش را سال 467هـ.ق. ذکر کرده‌اند. اما صاحب «معجم البلدان» سال وفاتش را 408هـ.ق. نوشته است. در «تبصرة المتنبه» سال وفاتش 428هـ.ق. ذکر شده است.

آثار:

تاريخ جرجان

نسخه‎هاي خطي:

هيچ گزارشي از نسخ خطي آن در دست نيست.

نسخه‎هاي چاپي:

چاپ نشده است.

منابع:

اثرآفرينان 3/166؛ الانساب سمعاني 6/240؛ تبصرة المتنبه 2/660-661؛ سير اعلام النبلاء 18/364-365؛ کشف الظنون 1/290؛ اللباب 2/58؛ لغت‌نامه‌ي‌ دهخدا (ذيل زبحي) 164؛ معجم البلدان 3/146؛ هدية العارفين 1/692.