پارک جنگلی دلند
پارک جنگلی دلند
(جنگل دلند)
Daland Forest Park
پارک جنگلی در حومه شهر دلند.
این جنگل در 1/5 کیلومتری شرق شهر دلند و در ضلع شمالی جاده گرگان به آزادشهر قرار دارد.
این پارک از شمال و مشرق به زمین‌های کشاورزی، از مغرب به زمین‌های کشاورزی روستای گلند، از جنوب به جاده آسفالته گرگان به آزادشهر و زمین‌های کشاورزی روستاهای دلند و گلند محدود میشود. طول جغرافیایی پارك 55 درجه و عرض جغرافیایی آن 37 درجه است. مساحت پارک 675 هکتار و ارتفاع آن از سطح دریای آزاد بین 120-80 متر است. شیب عمومی منطقه بسیار ملایم و یکنواخت و در حد 1-5/0 درصد است. در شمال پارک، تپههای خاکی به مساحت حدود یک هکتار وجود دارد كه در جريان برخي از خاكبرداري‌هاي اتفاقي در دو تپه آن، آثاري از ساختمان‌هاي تاريخي پيدا شد كه اين امر وجود تمدن‌هاي كهن و تاريخي را در داخل محدوده محلي پارك جنگلي دلند نشان مي‌دهد. همچنين در سطح پارک تعدادی قنات وجود دارد.
میانگین بارندگی سالانه پارک، 660 سانتی متر و میانگین دمای سالانه آن 5/16 درجه سانتی‌گراد است. شاخص خشکی منطقه براساس طبقه بندی دومارتن در ردیف اقلیم‌های نیمهمرطوب قرار می‌گیرد.
پارک جنگلی دلند، باقی‌مانده‌ي جنگلهای جلگهای گذشته و حفظ و بقاي آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. این جنگل در گذشته، مورد بهرهبرداری بیرویه و چرای غیرمجاز قرار گرفته و زمین آن به طور دائم مورد تهدید کشاورزان بوده است. تا قبل از سال 1335ش، عرصه‌ی جنگل تحت چرای دام و تبدیل مناطق جنگلی به مزارع و زغالگیری و تهیه چوب بود، تا این که در این سال، قسمت کمی از جنگل تحت این پروژه قرار گرفت و قرق شد.
در بررسی پارک جنگلی دلند، تعداد 11 گونه درخت، 3 گونه درختچه، 18 گونه رستنی علفی شناسایی شده‌اند. این منطقه، دارای 10 تیپ جنگلی است که تیپ انجیلی- آزاد- بلوط با 32/38 درصد و تیپ آزاد- انجیلی- ممرز با 31/1 درصد، به ترتیب بیشترین و کمترین سطح را به خود اختصاص داده‌اند.
جنگل دلند دارای تیپ گیاهی همچون بلوط، ممرزستان است و گونههای درخت آزاد و انجیلی به تعداد زیاد، ولی سپیدار و افرا و اوجا به ندرت در آن یافت میشود. به دلیل وجود درختان آزاد که از جمله گیاهان در خطر تهدید است و حفظ بیشتر عرصههای جلگهای، مدیریت دفتر جنگل‌کاری و پارکها، بخشی از این پارک را به عنوان ذخیرهگاه جنگلی به ثبت رسانده است تا از خطر واگذاری عرصههای آن به هر شکل خودداری شود.
سایر درختان جنگلي پارك دلند عبارتند از: انجیلی، پلت، شیردار، درختچه‌هایی مانند ولیک، ازگیل، آلوچه جنگلی و ... .
از گونههای علفی، مي‌توان به یونجه، پامچال، اسفناجوحشی، گل سیکلامن، داروش، گزنه، اویارسلام، ترشک، ماهور و بومادران اشاره کرد.
مهمترین جانوران وحشی این جنگل عبارتند از: شغال، روباه، گرگ، خرگوش، گراز، قرقاول و ... .
به علت عدم تنوع سنگی و شیب تقریباً یکسان، تیپ خاک اغلب از نوع قهوهای - جنگلی و تکامل یافته است که بر حسب عمل آبشویی آهک یا چگونگی واکنش نسبت به اسیدکلریدریک، 10 درصد خاک قهوهای آهکی است. به دلیل چرای زیاد دامها در جنگل، خاکهای سطحی دارای فشردگی و تراکم است. همچنین با توجه به میزان لاشبرگ نسبتاً کم، تهویه در این خاک به کندی صورت می‌گیرد و تجدید حیات ضعیف است.
طرح مصوب پارک جنگلي دلند در سال 1357 بوده است، ولی چند سال قبل از آن، توسط اداره جنگل‌کاری و پارکها، امکانات رفاهی اولیه در پارک ایجاد شد که پس از سال 1357، با تخصیص اعتبارات استانی، امکانات رفاهی از جمله شبکه آب‌رسانی، برق‌رسانی، پارک کودک، نمازخانه، سرویس بهداشتی، کمپینگ و پیکنیک، ساختمان نگهبانی، پناهگاههای چوبی، مهمانسرا، حفر چاه عمیق و نیمهعمیق و نصب منبع فلزی و ایجاد شبکه‌های جاده آسفالته نيز در پارک ساخته شد.
منابع:
• حاجی‌زاده، گودرز. (1389). مقایسه کنترل فرمونی و تلفیقی روی شدت و توزیع مکانی ابریشم باف ناجور در استان گلستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
• سعیدی آشتیانی، حسین، و آقازمانی، جمشید. (1357). طرح پارک جنگلی دلند. [بروشور]. تهران : سازمان جنگلها و مراتع کشور.
• قائمی، رمضانعلی. (1379). جاذبه‌هاي جهانگردی استان گلستان. گرگان: سازمان ایرانگردی و جهانگردی استان گلستان.
• کردجزی، احمد. (1376). با پارکها و ذخایر جنگلی منطقه گرگان و گنبد آشنا شویم. گرگان : اداره کل منابع طبیعی منطقه گرگان و گنبد.
• یزدیان، فرشاد. (1374). بررسی مهمترین شرایط اکولوژیکی رویشگاههای درخت آزاد در جنگلهای شمال. پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده. دانشکده علوم کشاورزی منابع طبیعی گرگان.