اترک

آلبوم‌خانه استرآباد

اَترَک

شمالی‌­ترین رود سرزمین گرگان. رضاقلی­‌خان هدایت می‌نویسد: «در وقت ظهر به رود اترک رسیدیم، آبی تلخ و شور داشت و رودی بزرگ بود». (هدایت.1356/40)، قورخانچی می‌نویسد: «رود اترک آب جاری واحدی است که از کوه­‌های خراسان جاری و سرچشمه عمده‌­اش از بلوکات قوچان و ابیورد و دره­‌جز است که از سمت جنوب شرقی وارد بحر خزر می‌شود. این رودخانه در شمال گرگان[1] واقع و در یک سطح‌­اند و فاصله [رود] گرگان تا اترک هشت فرسنگ (48 کیلومتر) است. اترک سرحد ایران و روس است. از سنه 1883 میلادی (1262ش) سرحد ترکمان­‌های روس که در سمت ایران هستند رودخانه اترک قرار داده شده». (ذبیحی، افشار و دانش‌­پژوه.1386/31)، دمرگان در مورد رود اترک می­‌گوید: «رود اترک از کوه­‌های مجاور مشهد سرچشمه گرفته تا محلی که «آق­‌یالااولوم»گویند، ‌جریان منظمی را تعقیب کرده، در این نقطه امروز (1891- 1889م/ 1270– 1268ش) به دو شاخه تقسیم شده؛ یکی اترک قدیم (کوکنه اترک) که به شمال جاری و به آب­‌های خلیج حسین­قلی می­‌ریزد، دیگری؛ پورزآقن که در جنوب به همان خلیج می­‌ریزد.» (دمرگان. 1338/132)