احمدآقا

آلبوم‌خانه استرآباد

احمدآقا

 گماشته‌­ی امیرخان سردار و از صاحب­‌منصبان سواره­‌ی قرق­‌چی، وی حدود 1306ق (1267ش) در رامیان کشته شده است. (آلبوم 298. 1307ق/ع124)، محمدعلی سعیدی در مورد احمدآقا می­‌نویسد: «سپهسالار (امیرخان سردار، پدر امیر اعظم)، احمدآقا نامی ‌را مأمور وصول مالیات از طایفه­‌ی بیگ‌­ها و دستگیر ساختن شیخ محمود [رامیانی] نمود. احمدآقا با چند نفر سوار به رامیان آمد و وارد منزل امین‌­الله خان شد. با ابلاغ حکم سپهسالار به شیخ محمود و سایر بیگ‌­ها مطالبه مالیات نمود. آن­ها جواب رد به احمدآقا داده... احمدآقا چون در خود آن قدرت و توانایی را نمی­‌دید که دستور سپهسالار را به موقع اجرا گذارد، ناچار با امین­‌الله خان طرح خدعه و نیرنگی ریخت که بدان وسیله شیخ محمود... را دستگیر سازند... جاسوسان به احمدآقا اطلاع دادند، شیخ محمود برای سرکشی به زراعت خود به کافرقلعه رفته است و کسی همراه او نیست. احمدآقا فوراً با ملازمان خود حرکت کرده، خود را به شیخ محمود رسانید، او را دستگیر و سوار بر اسب کرده ... با عجله تمام، از طریق جنگل... به قصد استرآباد، اسب تاختند. یکی از دشتبان‌­های آیش، این خبر را به بیگ­‌ها رسانید و آن­ها ... به تعقیب احمدآقا شتافتند و ... در وسط جنگل به او رسیدند و ... از احمدآقا خواستند که شیخ محمود را رها کند. احمد آقا از اسب به زمین جسته ... گفت: «من به هیچ ­وجه شیخ محمود را رها نخواهم کرد، اگر غیرت و مردانگی در شما هست مرا بکشید و او را با خود ببرید». آن­گاه دستور حرکت داد. مرادبیگ فریاد زد اگر ... حرکت کنی کشته خواهی شد. احمدآقا سینه خود را باز کرده، گفت: «این سینه من، اگر نزنی زن هستی» ... مراد بیگ که سخت عصبانی شده بود، قلب او را هدف گلوله ساخت و به قتلش رسانید...». (سعیدی. 1364/71،72،73) سعیدی ماجرای کشته شدن احمدآقا را قبل از وقایع 1313ق (1274ش) آورده اما تاریخ آن را ننوشته، از آن­جا که عبدالله‌­میرزا قاجار تاریخ سفر خود به استرآباد را رجب 1306(1267ش) و مدت آن را 10 ماه ذکر کرده (آلبوم 298. 1307ق/ع165)، بنابراین حدوداً تا محرم و صفر 1307 (1268ش) در منطقه استرآباد بوده است. از طرفی آلبوم 298 نیز طبق یادداشت ابتدای آلبوم، در تاریخ 1307ق به ناصرالدین شاه تقدیم شده (آلبوم 298. 1307ق)، لذا فوت احمدآقا نباید بعد از سال 1307ق رخ داده باشد.